किसान सन्मान योजनेतून हे शेतकरी वगळले..! पहा तुमचे नाव आहे का ? ; केंद्र सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी किसान सन्मान योजनेत आता मोठा बदल करण्यात आला आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्रातील सुमारे अडीच लाख शेतकऱ्यांना या योजनेच्या लाभापासून वगळण्यात आले आहे. केंद्र सरकारने आधार कार्ड, प्राप्तिकर (इन्कम टॅक्स) आणि शिधापत्रिका (रेशन कार्ड) यांच्या आधारे पडताळणी मोहीम सुरू केली आहे, ज्यातून हे अपात्र शेतकरी समोर आले आहेत. एकाच कुटुंबात एकापेक्षा जास्त सदस्य लाभ घेत असल्याचे आढळल्यामुळे, लाभार्थ्यांच्या संख्येत कपात करण्याचा हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
या पडताळणीमुळे लाभार्थी पती-पत्नींपैकी एकालाच यापुढे योजनेचा लाभ मिळणार आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, जर एकाच कुटुंबात पती आणि पत्नी दोघेही योजनेचे लाभार्थी असतील, तर पतीचा लाभ बंद करून पत्नीला हा लाभ सुरू ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे की, १ फेब्रुवारी २०१९ नंतर शेतजमीन खरेदी केलेल्या व्यक्तींना या योजनेचा लाभ घेण्याचा अधिकार नाही. ही योजना केवळ त्या तारखेपूर्वीच्या जमीन मालकांनाच लागू आहे.
राष्ट्रीय स्तरावर सुरू असलेल्या या शुद्धीकरण मोहिमेअंतर्गत आतापर्यंत ३५.४४ लाख नावे लाभार्थ्यांच्या यादीतून वगळण्यात आली आहेत. पुढील पडताळणीनंतर आणखी ५० लाख शेतकऱ्यांना अपात्र ठरवले जाण्याची शक्यताही सरकारने व्यक्त केली आहे, ज्यामुळे अपात्र लाभार्थ्यांचा एकूण आकडा ८५ लाखांच्या पुढे जाऊ शकतो.
१८०८ कोटी रुपये देणार
राज्यातील २० लाख ४१ हजार २४१ शेतकरी पात्र आहेत. या संख्येनुसार १ हजार ८०८ कोटी २५ लाख रुपयांचा लाभ देण्यात येणार आहे. मात्र, २० व्या हप्त्याच्या तुलनेत यात तब्बल २ लाख ५० हजार शेतकऱ्यांची घट झाली. नवीन नोंदणी केलेल्या शेतकऱ्यांची संख्या यात समाविष्ट नसल्याने निकषांत न बसल्याने घट झालेल्या शेतकऱ्यांची संख्या याहून अधिक असण्याची शक्यता आहे.
पात्र शेतकऱ्यांसाठी सरकारचे आवाहन
केंद्र सरकारने शेतकऱ्यांना आवाहन केले आहे की, त्यांनी योजनेच्या अधिकृत संकेतस्थळावर, मोबाईल ॲपवर किंवा ‘किसान मित्र चॅटबॉट’द्वारे आपल्या पात्रतेची स्थिती तपासावी. जर एखाद्या पात्र शेतकऱ्याचे नाव चुकून वगळले गेले असेल, तर त्यांनी तात्काळ पुन्हा अर्ज करावा. अर्ज केल्यानंतर पडताळणी होऊन ते पुन्हा योजनेच्या लाभासाठी पात्र ठरू शकतील.
